PANCERNIKI
Brytyjski pancernik HMS BARHAM po modernizacji. Wygląd okrętu w 1938. Zwraca uwagę tylko jeden komin.
The British battleship HMS BARHAM was reffited in early 1930s (two funnels trunked into one). Photo: 1938.
_____________________________________________________________________
- FACTA NAUTICA -
dr Piotr Mierzejewski, hr. Calmont
HMS BARHAM
Brytyjski pancernik - II wojna światowa
-    FLOTA HANDLOWA    -     STATKI     -     OKRĘTY     -     WRAKI     -     FLOTA WOJENNA    -
odwiedź katalog OKRĘTY PODWODNE
Wybuch II wojny światowej zastał pancernik w składzie Floty Śródziemnomorskiej, lecz jeszcze jesienią 1939
ponownie przeniesiono go do
Home Fleet.

Zima roku 1939 okazała się bardzo pechowa dla
HMS BARHAM. Najpierw, 12 grudnia około godziny 04.00, na wodach
Kanału Północnego (North Channel) wpadł, zygzakując we mgle, na eskortujący go niszczyciel
HMS DUCHESS, rozcinając
go na dwie części. Niszczyciel zatonął z wielkimi stratami wśród załogi - zdołano uratować zaledwie 23 ludzi spośród 160.

Z kolei 28 grudnia, 10 mil na północ od Butt of Lewis, Hebrydy (Hebrides), pancernik płynący w towarzystwie
krążownika liniowego
HMS REPULSE, został zaatakowany przez niemiecki okręt podwodny. U-Bootem tym był osławiony
U-30 (dowódca - Kapitänleutnant Fritz-Julius LEMP), mający już na swoim koncie zatopienie parowca pasażerskiego
ATHENIA. Spośród czterech wystrzelonych torped, jedna trafiła w prawą burtę okrętu na wysokości wieży A.
Pancernik bez trudu dotarł do Liverpoolu i tam go dokowano. Uszkodzenia określono jako niewielkie, niemniej jednak
remont przeciągnął się aż do czerwca 1940.

Siegfried BREYER w swojej słynnej już książce "
Schlachschiffe und Schlachtkreeuzer 1905-1970" (p. 160, Karl Muller
Verlag, 1993) przypisuje udział okrętowi w operacji przeciw Francuzom w Mers-el-Kebir (
Operation Catapult, 3 lipca
1940). Informację tę powtórzył również Cezary Szoszkiewicz ("
Pancerniki II wojny światowej"), znaleźć ją można
także na niektórych stronach internetowych. W rzeczywistości, pod Mers-el-Kebir udział wzięły (spośród okrętów
liniowych) pancerniki
HMS VALIANT i HMS RESOLUTION, oraz krążownik liniowy HMS HOOD.

Po pomyślnym przejściu prób, udał się w sierpniu 1940 do Freetown (Sierra Leone). Tam wszedł w skład zespołu floty
brytyjskiej, który bombardował od 23 do 26 września francuską bazę w Dakarze (Senegal) i bezskutecznie próbował ją
zdobyć. 24 września trafiły go niegroźnie dwa francuskie pociski. Z kolei
HMS BARHAM  meldował 25 września, iż
trafił pociskiem 381 mm francuski pancernik
RICHELIEU. Po wojnie okazało się jednak, że strzał ten nie spowodował
uszkodzeń na okręcie przeciwnika.  Podejść do Dakaru broniły m.in. francuskie okręty podwodne  
AJAX, BEVEZIERS  
oraz  
PERSEE, usiłujące zaatakować torpedami przeważające siły nieprzyjaciela. 25 września, jeden z nich,
BEVEZIERS, wystrzelił torpedy, celując w HMS BARHAM. Pancernik zręcznym manewrem zdołał zejść z linii biegu
torped, lecz trafienia nimi nie uniknął już znajdujący się w pobliżu inny pancernik,
HMS RESOLUTION. Wydarzenie to
oznaczało koniec udziału obu okrętów w walkach z siłomi francuskimi stacjonującym w Dakarze -
HMS BARHAM wziął na
hol uszkodzony pancernik, opuścił pole bitwy i skierował się ku Freetown. Nazajutrz, 26 września odpłynął spod Dakaru
cały zespół brytyjski. Akcja
Royal Navy zakończyła się fiaskiem ...

W październiku 1940
HMS BARHAM opuścił Freetown i skierował się na Morze Śródziemne. Nowym miejscem jego
bazowania wyznaczono Aleksandrię. Dotarł do niej 14 listopada, przewożąc po drodze transport wojskowy z Gibraltaru
na Maltę.

28 marca 1941 uczestniczył w bitwie koło przylądka Matapan.

W maju 1941 brał udział w operacji kreteńskiej. 27 maja, gdy razem z bliźniaczą jednostką
HMS QUEEN ELIZABETH
ubezpieczał lotniskowiec
HMS FORMIDABLE podczas ataku na wyspę Karpathos (Scarpanto), trafiony został półtonową
bombą lotniczą w wieżę Y. Wybuch tej bomby oraz innych, wybuchających w bezpośredniej bliskości okrętu, spowodowały
poważne uszkodzenia jednostki. Pancernik powrócił do Aleksandrii, a następnie udał się do Durbanu (Afryka Południowa),
gdzie przeszedł remont, ciągnący się przez lipiec i sierpień. Dopiero we wrześniu powrócił do Aleksandrii. Wiceadmirał  H.
O. PRIDHAM-WHIPPELL, dowodzący
East Mediterranean, wybrał go na swój okręt flagowy.

W listopadzie 1941 brał udział w wypadach floty brytyjskiej ku wybrzeżom Libii.

Dzień 25 listopada 1941 był dniem zagłady
HMS BARHAM i jednym z najczarniejszych dni w historii Royal Navy. Ale o
tym już na kolejnej stronie ...
>>>