- FLOTA HANDLOWA - STATKI - OKRĘTY - WRAKI - FLOTA WOJENNA -
|
- UA - Niemiecki okręt podwodny - II wojna światowa
|
Atlantyk, 18 lipca 1940 roku - U-Boot UA (ex turecki BARTIRAY) zbliża się do niemieckiego krążownika pomocniczego PENGUIN (HSK V SCHIFF 33) . Atlantic, 18 July 1940 - U-boat UA (ex-Turkish BATIRAY) meeting the German auxillary cruiser PENGUIN (HSK V Schiff 33).
|
Zbudowany w stoczni Germianiawerft, Kilonia, pod nazwą BATIRAY dla Turcji. Początek budowy: 10.2.1937. Przejęty przez Kriegsmarine: 20.9.1939.
Dane techniczne. - Wyporność nawodna/podwodna: dane, jakimi dysponuję są niepewne i zróżnicowane, np. 934/1210 ton, 1128/1284 t lub ?/1375 t; prędkość nawodna/ podwodna: 18/8,4 w.; wymiary: 86,7,7 m x 6,8 m x 4,1 m; zasięg nawodny: 13100 Mm/10 w.; zasięg podwodny: 75 Mm/4 w.; uzbrojenie: 1x105 mm plot,2x20 mm plot (1xII), 6 wyrzutni torpedowych 533 mm (4 dziób, 2 rufa); napęd: 2 silniki wysokoprężne Burmeister & Wein 3500 KM, 2 silniki elektryczne; załoga - 45.
|
|
Niemiecki okręt podwodny UA, klasyfikowany czasem jako krążownik podwodny, był w U-Bootwaffe jednostką nietypową. Na zamówienie rządu tureckiego, zbudowała go, pod nazwą BATIRAY, kilońska stocznia Kruppa Germaniawerft. Po wybuchu wojny, gdy prawie gotowy stał jeszcze w stoczni, zarekwirowali go Niemcy dla swoich potrzeb. Stało się to 20 września 1939 roku. Początkowo ochrzcili go mianem OPTIMIST, by już 21 września nadać mu nazwę UA. Z kolei nazwę UB przydzielono jeszcze w tym samym roku zdobytemu brytyjskiemu okrętowi podwodnemu HMS SEAL ...
|
Niemieccy specjaliści mieli pewne zastrzeżenia tyczące konstrukcji UA, które stocznia w Kilonii starała się szybko
uwzględnić. Niemniej jednak, uznawany był za jednostkę niezbyt udaną.
Jeszcze w ostatniej dekadzie września 1939, UA wszedł w skład 7. flotylli U-Bootów, operującej z Kilonii. Jego
pierwszym dowódcą został Korvettenkapitän Hans Cohausz, któremu dane było pozostać na tym stanowisku do
października 1940 roku.
W 1940 roku, w czasie kampanii norweskiej, UA pełnił funkcję podwodnego transportowca, przewożąc z Kilonii
zaopatrzenie dla niemieckich oddziałów walczących w Norwegii, dniach od 27 kwietnia do 10 maja. Są podstawy, aby
przypuszczać, że były to bomby i paliwo lotnicze, dostrczone do Trondheim.
Wkrótce po operacji "Norwegia", okrętowi przypadło szczególne zadanie - K. Dönitz wysłał go w pionierski rejs wzdłuż
wybrzeży Afryki. Jak napisał po latach: "Z powodu swoich dużych gabarytów i ograniczonej zwrotności nie nadawał on się
zbytnio do atakowania konwojów w rejonie północnym. Na przełomie listopada i grudnia 1940 r. podążył za nim U65. Oba
okręty odniosły spore sukcesy, ale biorąc pod uwagę fakt, że akcja trwała bardzo długo, ich rezultaty były porównywalnie
gorsze od wyników osiąganych przez jednostki operujące w rejonach północnych." (K. Dönitz, 10 lat i 20 dni, Gdańsk
1997, wyd. Finna, tłum. S. Lisiecka i T. Waszak, str. 175).
W marynarce wojennej Turcji służyły w latach II wojny światowej trzy okręty podwodne, będące jednostkami siostrzanymi UA. Wszystkie powstały na bazie projektu autorstwa inżynierów stoczni Germaniawerft. Spośród nich, dwie jednostki - SALDIRAY i ALTIRAY - tak jak i UA, zbudowano w Kilonii, zaś trzecia, YILDIRAY, zwodowana 26 sierpnia 1939 w Stambule, wykończona była także przy udziale niemieckich specjalistów.
|
|
|
Bilans działalności UA przedstawia się następująco:
- 9 patroli bojowych - 7 statków zatopionych (40 706 BRT) - 1 statek uszkodzony (7524 BRT)
Wśród zatopionych jednostek na szczególna uwage zasługuje HMS ANDANIA, brytyjski krążownik pomocniczy, do wybuchu wojny statek pasażerski (13 950 BRT), uprzednio własność Cunard White Star Ltd, Liverpool.
|