FACTA NAUTICA - Internetowy Magazyn Nautologiczny
     
Facta Nautica - Magazyn Nautologiczny
     
-     MARYNARKA HANDLOWA     -      STATKI     -     OKRĘTY    -      WRAKI   -    MARYNARKA WOJENNA  -
                   
EPIZODY
 
 
 
POLSKA
     
Hitler dotarł do USA na pokładzie s/s WISŁA?!
 
PIOTR MIERZEJEWSKI
 
S/s WISŁA.  Masowiec.
Frachtowiec WISŁA powstał w stoczni Craig, Taylor & Co Ltd., Stockton on Tees, pod numerem 224,
na zamówienie Państwowego Przedsiębiorstwa "Żegluga Polska" z siedzibą w Gdyni.
Wodowany 13 lipca 1928, ukończony w sierpniu 1928.
.
     
Masowiec s/s WISŁA.
S/s WISŁA sfotografowany w Gdyni lub w Gdańsku między 1946 a 1948 rokiem.
W latach 1961-75 służył w Szczecinie za pływający magazyn pod oznaczeniami  MP-5, LCH-ZPS-1, MP-ZPS-4.
Złomowany w Gandawie w grudniu 1975.

-
 
Parowiec WISŁA w historii Polskiej Marynarki Handlowej zajmuje szczególne miejsce - był pierwszym
statkiem towarowym, zbudowanym specjalnie na polskie zamówienie. Służbę pod biało-czerwoną zaczął
15 sierpnia 1928 r. Eksploatowano go przeważnie w trampingu, głównie śródziemnomorskim i atlantyckim.
Poczas wojny pływał m.in. w atlantyckich konwojach, gdzie zasłynął kilkoma akcjami ratowniczymi.

       5 lipca 1942 roku w Northolt, w bazie
Royal Air Force, załoga statku otrzymał od dywizjonu 303
honorową odznakę koścuszkowską.
       Statek wrócił do kraju 3 maja 1946 roku,
przyprowadzony przez kapitana ż.w. Bolesława
Kucharskiego, przysłanego po niego do Wielkiej
Brytanii. "
Dziennik Bałtycki" parę dni później pisał:

       "Pomalowane na szaro burty, działka na rufie,
świadczą o niedawno minionej przeszłości wojennej
statku, który kursował z transportami broni, aut i
sprzętu wojennego, w niebezpiecznej służbie
pomiędzy Ameryką Północną a Anglią, zawijając do
Manchesteru i portów płd. Anglii."

     Załoga, która przyprowadziła do Polski
WISŁĘ,
liczyła 35 ludzi i była wielonarodowościowa.
Artykuł o bosmanie Stanisławie Jaskule znalazł się
na pierwszej stronie bostońskiego dziennika
"
Boston Evening Globe".
.
      Składała się między innymi z Portugalczyków
i Duńczyków, był też Brazylijczyk, Anglik i ponoć
reprezentanci paru innych narodowości. Polska
wojenna załoga statku nie chciała wracać do kraju
władanego przez komunistów i została na Zachodzie.
A była to ponoć charakterna ekipa, zgrana,
zahartowana w służbie konwojowej, zaprzyjaźniona
mocno z lotnikami dywizjonu 303. Między tymi
marynarzami szczególną popularnością cieszył się
wielki zgrywus, bosman Stanisław Jaskuła (zdjęcie
obok).

       Koledzy z załogi opowiadali, że brytyjska
policja po wojnie aż trzykrotnie aresztowała go i to
za każdym razem z tego samego powodu. Padało
bowiem podejrzenie, że jest ... Adolfem Hitlerem,
któremu udało się zbiec z oblężonego Berlina na
Zachód.

       Podobne zamieszanie, ale już po raz ostatni jako
członek załogi
WISŁY, Jaskuła wywołał w Bostonie.
Jego statek stał tamtejszego portu porcie akurat 1
kwietnia, czyli w
prima aprilis i aż się prosiło
o zrobienie jakiegoś kawału.
Tak wyglądał bosman Stanisław Jaskuła,
gdy przybył do Bostonu w roku 1946.
       Poruszenie z powodu przechadzającego się Adolfa Hitlera po ulicach Bostonu musiało być wielkie,
skoro wiadomość o tym znalazła się na pierwszej stronie dziennika "
Boston Evening Globe". Przy tej okazji
autor artykułu błędnie zaznaczył, że parowiec
WISŁA stał się pierwszym statkiem pod polską banderą, jaki
zawinął do Bostonu. Widać o przedwojennej wizycie naszego transatlantyka s/s
KOŚCIUSZKO bostończycy
szybko zapomnieli, mimo iż relacjonował ją w roku 1931 ich najsłynniejszy fotoreporter Leslie Jones (patrz
TUTAJ).

     2 kwietnia statek opuścił Boston. Wracając do Polski wiózł z USA żywność od UNRRA oraz samochody
stanowiące dar Polonii amerykańskiej.
.
S/s WISŁA w Kłajpedzie w latach trzydziestych XX wieku.

'
DANE TECHNICZNE s/s WISŁA
wg Polskiego Rejestru Statków 1955/56
Masowiec, trójzrębowiec o kadlubie stalowym

Pojemność
: 3401 BRT i 1985 NRT
Nośność: 5100 DWT

Zanurzenie do letniej linii ładunkowej: 6,45 m
Wolna burta: 1156 mm
Długość rejestrowa: 99,06 m
Długość całkowita: 102,5 m
Szerokość: 14,63 m
Zanurzenie: 6,77 m
Wysokość boczna: 7,38 m

Prędkość: 9,0 węzłów

Załoga: 34 ludzi

Maszyna parowa potrójnego rozprężania,
trzycylindrowa (23.5, 39, 64 x 42 in), 1500 KM (293 nhp), produkcji
North Eastern Marine Engineering Co. Ltd., Sunderland, nr fabr. 2671

Jedna śruba

2 kotły płomieniówkowe typu szkockiego, trzypaleniskowe,
opalane węglem, prod.
North Eastern Marine Engineering Co. Ltd.,
Sunderland, nr. fabr. 2671 i 2672

Dwie ładownie

10 bomów o dopuszczalnym obciążeniu roboczym 3 tony

10 wind ładunkowych

0 miejsc pasażerskich

Zużycie węgla - 23 t na dobę przy szybkości eksploatacyjnej
w załadowanym stanie statku.
S/s WISŁA w roku 1932.
.
.
Sylwetka s/s WISŁA według Stefana Kolickiego.
       10 stycznia 1961 roku statek wycofano z eksploatacji z powodu znacznego zużycia kadłuba. Przez
pewien czas kursował jako lichtuga na trasie Świnoujście-Szczecin, aż wreszcie odsprzedano go Zarządowi
Portu Szczecin, który użytkował go w charakterze magazynu.

      Sprzedany na złom w 1975 r. Do stoczni złomowej w Gandawie dotarł w grudniu 1975 r.
   
 
 
BIBLIOGRAFIA SELEKTYWNA

Arrested for looking like Hitler. 1946. -
Boston Evening Globe, February 2, 1946.
Co przywozimy i wywozimy przez porty polskie. 1946 -
Dziennik Bałtycki nr 123.
Fenrych, W. & Mielcarek, A. 1977. - Żegluga Polska S.A. Polska Żegluga Morska 1927-1951-1975. -
Wyd. Nauk. Wyż. Szkoły Ped. w Szczecinie.
jordan, R. 1999. Merachant Fleet 1939. -
Naval Institute Press.
Miciński, J. &  Kolicki, S. 1962. - Pod polską banderą. -
Wydawnictwo Morskie, Gdańsk.
S/s "Wisła" w porcie gdyńskim. 1946. -
Dziennik Bałtycki nr 123, 6 maja 1946.
Steamer with a Medal. 1950.-
The Sunderland Echo, February 6, 1950.
Opublikowano 16 listopada 2020
________________________________________________________________________________
 
 
FACTA NAUTICA
dr PIOTR MIERZEJEWSKI
od 2004
 
     
Facta Nautica - statki i okręty
     
             
     
Sztandary haftowane, Warszawa, Filtrowa 83
     
 
 
 
 
SZTANDARY
na zamówienie
KONTAKT
Chorągwie kościelne. Sztandary haftowane.
Prezydent Ryszard Kaczorowski. Sztandar haftowany
Pracownia sztandarów w Warszawie. Sztandary OSP,PSP, szkolne, policyjne, wojskowe, łowieckie
Ochotnicza Straż Pożarna. Alcatel Lucent  Polska  Sztandar
SZTANDARY OSP
na zamówienie
 
 
 
Zahorski
Wspomnienia
kpt. żw  R. Zahorskiego
 
Wojciech T. Pyszkowski
Wojciech Pyszkowski
Marynarz, lotnik, literat
 
British freighter s/s BAHARISTAN.
s/s BAHARISTAN
uciekł U-Bootowi
 
Ukradli poławiacz
torped
 
Polski parowiec PREMJER
Polski s/s PREMJER
 
Holownik GRZEGORZ
Archiwum
Andrzeja Patro
 
Pancernik SVERIGE
i Flota Bałtycka
 
PERKUN
Holownik
 
s/s RATAJ
Pogdański staruszek
 
HMS FORWARD
HMS FORWARD
 
M/s LECH, chłodniowiec
Śmierć inżyniera
z m/s LECH
 
Gunboat KUBANETS Kanonierka KUBANIEC
Bunt na kanonierce
KUBANIEC
 
Pomieszczenia na
s/s SOŁDEK
 
Battleship BISMARCK Pancernik
Pancernik
BISMARCK
   
USS MONTANA
USS MONTANA
Misja specjalna
 
NORVEGIA
i znikająca wyspa
 
Lew trocki
s/s ILJICZ
i Lew Trocki
 
FLORES. Wreck
FLORES
Katastrofa szkunera
 
RMS BERENGARIA
Eksplozja
 
Życie na
okręcie podwodnym
 
Cruiser PIEMONTE
PIEMONTE
Trzęsienie ziemi
 
HMS AGINCOURT
Pancernik
 
SMS OLDENBURG, battleship
SMS OLDENBURG
Pancernik
 
ORP KOMENDANT PIŁSUDSKI
Kanonierka
KOMENDANT PIŁSUDSKI