|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
- MARYNARKA HANDLOWA - STATKI - OKRĘTY - WRAKI - MARYNARKA WOJENNA -
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Patent autorstwa Izraela Spaltera (1933) na okręt dwuczęściowy
|
|
|
PIOTR MIERZEJEWSKI
|
|
|
|
|
|
|
Rysunki Izraela Spaltera, towarzyszące patentowemu opisowi jego wynalazku. Objaśnienia w tekście poniżej.
|
|
Historia okrętownictwa zna setki, jeśli nie tysiące, mniej lub bardziej dziwacznych konstrukcji okrętowych. Część z nich doczekała się realizacji i próbowała sił na wodzie, inne pozostały tylko na papierze. W polskim piśmiennictwie baczniejszą uwagę temu tematowi poświęcili dwaj wielcy propagatorzy wiedzy o żegludze, a mianowice Jerzy Miciński w "Archiwum Neptuna" (1957) oraz Jan Piwowoński, autor "Niezwykłych okrętów" (1977). Obaj panowie pominęli jednak w swoich publikacjach opatentowane pomysły, jakie narodziły się w latach II Rzeczypospolitej. Póki co, doszukałem się dwóch, dwuczłonowego okrętu Izraela Spaltera z Sokala i statku podwodnego Leonarda Piotrowicza z Wilna. Oba pomysły utonęły w morzu ... niepamięci.
|
|
|
|
Izrael Spalter 14 października 1933 r. uzyskał od Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej patent na okręt, zapisany pod numerem 19238. A oto pełny tekst opisu patentowego:
"Niniejszy wynalazek dotyczy okrętu składanego z dwóch części. Na rysunku przedstawiony jest przykład łączenia części okrętu oraz każda jego część z osobna. Fig. 1 przedstawia poziomy przekrój okrętu w płaszczyźnie złączenia, fig. 2 - przekrój poziomy każdej części z osobna, fig. 3 - podłużny przekrój okrętu. Części a i b, składające się na okręt według niniejszego wynalazku połączone są śrubami 1, na których osadzone są na stałe kółka zębate 2, poruszane za pomocą kółek zębatych 6, wbitych na ośki 7, osadzone w płycie podstawowej 3. Śruby 1 są odkręcane i zakręcane za pomocą łańcucha 4, który uruchamiają kółka 5, wbite na ośki 7, podobnie jak kółka 6, które przenoszą ruch ten na śruby 1.
|
Łańcuch 4 otrzymuje napęd z motoru 9a za pośrednictwem kółka zębatego 8 i łańcucha 9. W części a znajdują się sworznie śrubowe 1, zaś w części b - ich nakrętki 10. Nakrętki 10 zaopatrzone są w śrubki 11, które pełnią funkcję pewnego rodzaju zaworów odprężających. Drugi sposób łączenia przedstawiają fig. 4, 5, i 6. Sposób ten polega natem, że rygle 12 są wprowadzane do gniazd 13 w miejscu 14, przyczem rygle 12, połączone odpowiednią dźwignią, mogą się pokręcać stosownie do potrzeby, ponieważ obsadki 16 i 17 gniazd 13 są gwintowane. Każda z części okrętu wyposażona jest w oddzielny motor 9a i 9b."
"Wynalazek niniejszy ma na celu umożliwienie, w razie rozbicia jednej części okrętu, ratowanie załogi i ważniejszych rzeczy na części drugiej, nieuszkodzonej. W zastosowaniu do okrętów wojennych może część b służyć jako łódź podwodna."
"Zastrzeżenie patentowe"
"Okręt, znamienny tem, że składa się z dwóch niezależnych części dowolnie połączonych ze sobą, w ten jednak sposób, iż jedna część ściśle jest dopasowana do drugiej, w którą wchodzi." .
|
Kim był Izrael Spalter i jakie były jego losy, tego niestety nie wiem. Śmiało jednak można nazywać go wynalazcą, gdyż patent na okręt dwuczęściowy nie był jedynym jego pomysłem. Razem z innym mieszkańcem Sokala, niejakim Janem Dubem, również w roku 1933 opatentował semafor kolejowy (patent nr 18227 z 30 marca 1933).
|
|
Opublikowano 29 listopada 2019 roku .
|
|
______________________________________________________________________________________
|
 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|