Z32 (Kriegsmarine) - niemiecki niszczyciel typu "Narvik"

- MARYNARKA HANDLOWA - STATKI - OKRĘTY - WRAKI - MARYNARKA WOJENNA -

NISZCZYCIELE

- -

NIEMCY: III Rzesza

Typ 36A
("Narvik")

Z32
- Zagłada okrętu flagowego barona von Bechtolsheima -
.

PIOTR MIERZEJEWSKI

German destroyer Z32. Niemiecki niszczyciel Z32. (typ NARVIK)

Niemiecki niszczyciel Z32 - okręt flagowy 8. flotylli niszczycieli Kriegsmarine.
Ilustracja z materiałów reklamowych firmy DRAGON.

.

Z32 został zniszczony w bitwie, w której udział brały polskie niszczyciele ORP BŁYSKAWICA i ORP PIORUN.

"BŁYSKAWICA wraz z innym niszczycielami prowadziła ogień do niszczyciela niemieckiego Z32,
uzyskując nakrycie i trafienie" (W. Supiński i M. Lechowski, "Torpedowce i niszczyciele", 1971).

Bitwa między niszczycielami alianckimi a niemieckimi,
jaka rozegrała się nocą z 8 na 9 czerwca 1944 w rejonie
francuskiej wyspy Ouessant (angielska nazwa to Ushant)
na południowym krańcu kanału La Manche, zakończyła
się klęską zespołu okrętów Kriegsmarine. Polskim fanom
historii Marynarki Wojennej jest ona dobrze znana, gdyż
uczestniczyły w niej dwa polskie niszczyciele,
ORP BŁYSKAWICA i ORP PIORUN.

Przeciwnikiem sił alianckich, złożonych z 8 jednostek, była
8. Flotylla Niszczycieli Kriegsmarine, składająca się ledwie
z 3 jednostek (Z24, Z32 i ZH1) oraz dołączonego do niej
ad hoc torpedowca (T28). Dowodził tym zespołem
Kapitän zur See Theodor Freiherr von Mauchenheim gen.
Bechtolsheim (zwykle to nazwisko podaje się w formie
skróconej - Theodor von Bechtolsheim), a jego okrętem
flagowym był Z32.

W wyniku walki zniszczeniu uległy dwa niemieckie
niszczyciele (Z32 i ZH1), zaś niszczyciel Z24 i torpedowiec
T24 zdołały uciec i znaleźć schronienie wieczorem tego
samego dnia w Breście.

15 cm (5.9in) TbtsK C/36 naval gun. Destroyer Z32

Kliknij 2x fotografię, aby powiększyć ją.
Montaż podwójnej wieży armat kal. 150 mm na
pokładzie dziobowym niszczyciela Z32.
Fotografia wykonana w stoczni

Szczegółowy opis ostatniej walki Z32 znaleźć można w książce V.E. Tarranta "The Last Year of the Kriegsmarine. May
1944 - May 1945", opublikowanej w roku 1994. Tu zacytuję tylko końcowy ustęp w tłumaczeniu Sławomira
Kędzierskiego ("Ostatni rok Kriegsmarine. Maj 1944 - maj 1945", Wydawnictwo OSKAR, Warszawa 2001):

Z32 (...) skierował sie w stronę Brestu. Trzydzieści minut później natknął się na kanadyjskie niszczyciele HAIDA
i HURON, które zaprzestawszy pościgu za Z24 i T24, płynęły na północ, aby dołączyć do 10. Flotylli. Wydobyty
nagle z ciemności przez pociski oświetlające i otoczony słupami wody wzbijanych pociskami dwóch kanadyjskich
niszczycieli i HMS ASHANTI , który zawrócił na zachód, skutecznie zamykając droge do Brestu, Z32 wykonał zwrot na
wschód i zwiększył prędkość do 31 węzłów. Von Bechtolsheim mógł wtedy liczyć tylko na to, że uda mu się przejść
między Jersey a Guernsey i znaleźć schronienie w Cherbourgu. Nastąpił prowadzony na dużej prędkości pościg, który
zakończył się godzinę i czterdzieści minut później (o 04.30), kiedy von Bechtolsheim uświadomił sobie, że oba
kanadyjskie niszczyciele dogonią go dużo wcześniej, zanim dotrze do wysp na kanale. Wykonał wtedy zwrot o 90
stopni w prawo, kładąc się na kurs południowo-zachodni i postawił zasłonę dymną w nadziei, że w ciemnościach
zdoła zgubić prześladowców i dotrzeć do Brestu, trzymając się blisko brzegów Bretanii.

Piętnaście minut później HAIDA i HURON, które powtórzyły zwrot Z32, miały już niemiecki okręt w zasięgu swojej
artylerii. Rozświetlając mrok wokół Z32 pociskami oświetlającymi, otworzyły ogień z dziobowych dział. Niemiecki
niszczyciel, odpowiadając z dział rufowych i odpalając torpedy, starał się uciec, ale o 05.00 pocisk trafił w prawą
maszynownię, która szybko wypełniła się wodą. Spowodowało to spadek prędkości do 15 węzłów i przekreśliło
jakiekolwiek szanse ucieczki. O godzinie 05.15, po wyczerpaniu całej amunicji i torped, von Bechtolsheim skierował
swój rozstrzeliwany okręt flagowy na skały Ile de Batz, wysepki znajdującej sie kilka mil na północ od Roscoff. Gdy
Z32 zatrzymał się, osadzony częścią dziobową na skałach i z dużym przechyłem na prawą burtę, załoga pospiesznie
opuściła niszczyciel, aby uciec spod pocisków HAIDY i HURONA. Kanadyjskie okręty ostrzeliwały wrak przez dziesięć
minut, a następnie wycofały się na północ.

Z32 wyrzucił się na skały o godzinie 05.20 w pozycji 48°47'N i 04°07'W. Załoga zrzuciła na wodę tratwy i przy ich
pomocy dotarła na brzeg wyspy Ile de Batz. Dwie godziny później ewakuowała się stamtąd na ląd stały. Szczegóły tej
operacji są niejasne - można spotkać się z twierdzeniem, że ewakuacji załogi dokonały niemieckie ścigacze, tak twierdzi
V.E. Tarrant (1994). M.S. Sobański (2000), autor publikacji "Niemieckie niszczyciele typu "Narvik", jest zdania, że
przeprowadził ją niemiecki dozorowiec. Warto zauważyć, że straty osobowe wśród załogi Z32 były niewielkie - śmierć
poniosło zaledwie 26 ludzi, czyli ponad 300 zdołało się uratować.

Z32 na kotwicowisku w ujściu Żyrondy - rok 1943.

Wkrótce po opuszczeniu okrętu przez załogę, pojawił się nad nim brytyjski samolot zwiadowczy - był nim Spitfire z 541.
dywizjonu RAF. W ślad za nim nadleciały 24 samoloty Bristol Beaufighter. Zaatakowały one unieruchomiony okręt, aby
uniemożliwić Niemcom demontaż i ratowanie znajdującego się na nim sprzętu i uzbrojenia. Akcję ich opisał Maciej S.
Sobański (Niemieckie niszczyciele typu "Narvik", 2000) w sposób następujący:

(...) wrak został zaatakowany przez 12 "Beafighterów" 144 Dywizjonu (każdy miał pod skrzydłami po dwie bomby o
masie 125 kg oraz po dwie 250 kg bomby) oraz dwanaście maszyn kanadyjskiego Dywizjonu 404, które uzbrojone były
w pociski rakietowe. Dla tych ostatnich była to pierwsza okazja do przeprowadzenia bombardowania w zwartej
formacji. Większość zrzuconych z pułapu ok. 1000 m bomb trafiło niszczyciel w śródokręcie, natomiast kanadyjskie
maszyny z 96 odpalonych pocisków rakietowych, cel trafiło 65. Akcja brytyjskiego lotnictwa zamienila Z32 w ruinę.

Niszczyciel Z32 wyrzucony na skały przy wyspie Ile de Batz.
Fotografia wykonana 9 czerwca 1944 r. przez brytyjski samolot Spitfire z 541. dywizjonu RAF.
Wkrótce potem maszyny dywizjonów 144. i 404. RAF zmasakrowały wrak okrętu bombami i rakietami.
.