| |
|
|
|
|
|
|
|
- MARYNARKA HANDLOWA - STATKI - OKRĘTY WOJENNE - WRAKI - MORZE - MARYNARKA WOJENNA -
|
|
| |
|
HMS ENGADINE
Ex s/s ENGADINE - Transportowiec wodnosamolotów - I wojna światowa
|
|
| |
| |
|
|
| |
|
|
Brytyjski transportowiec wodnosamolotów HMS ENGADINE. Widoczny na rufie wodnosamolot Short 184.
The British seaplane tender HMS ENGADINE was built primarily as a Folkestone-Boulogne ferry by William Denny & Brothers , Dumbarton.
Launched: 23 September 1911. In August 1914, she was converted to carry and operate four Short 184 seaplanes. Decommissioned in November 1919.
|
| |
----------Wkrótce po wybuchu I wojny światowej Royal Navy przejęła dwa bliźniacze statki pasażerskie, s/s ENGADINE i s/s RIVIERA, kursujące
dotychczas między Wielką Brytanią a kontynentem. Oba napędzane były turbinami parowymi, dzięki którym osiągały prędkość ponad 20 węzłów. A taka
prędkość dawała im możliwość współdziałania z dużymi zespołami floty, co zadecydowało o wykorzystaniu ich, po niezbędnej przebudowie, na transportowce
wodnosamolotów. Wadą ich, znacznie ograniczajacą możliwości wykorzystywania w dłuższych operacjach, była niewysoka dzielność morska.
|
| |
----------S/s ENGADINE, który swą nazwę wziął od słynnej szwajcarskiej krainy, zbudowany został
przez szkocką stocznię William Denny & Brothers w Dumbarton dla towarzystwa South Eastern and
Chatham Railway Company. Stępkę pod statek położono w 1910 roku, zaś ceremonia wodowania miała
miejsce 23 września 1911. Do chwili wybuchu wojny ENGADINE odbywał regularne rejsy na trasie
Folkestone - Boulogne.
---------Royal Navy przejęła statek 13 sierpnia 1914 i skierowała go do stoczni w Chatham, gdzie
przebudowano go na transportowiec wodnosamolotów. W tylnej części pokładu zbudowano hangar, a u
jego furty dwa dźwigi służące do podnoszenia i opuszczania wodnosamolotów. Hangar mógł pomieścić
kilka wodnosamolotów typu Short 184, dzięki temu, że istniała możliwość składania ich skrzydeł.
Zazwyczaj podaje się liczbę 4 zabieranych samolotów, lecz nie brak informacji, że zabierał ich w
różnych okresach od 3 do 5.
|
|
Charakterystyka HMS ENGADINE
|
|
|
|
|
|
|
3-5 wodnosamolotów Short 184,
pewna liczba dział niewielkiego kalibru -
brak pewnych danych
|
|
|
Turbiny parowe bez przekładni,
6000 KM, 3 śruby
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
---------HMS ENGADINE brał udział w paru głośnych operacjach przeprowadzonych przez Royal Navy. 25 grudnia 1914, razem z dwoma innymi
transportowcami lotniczymi, HMS RIVIERA i HMS EMPRESS, uczestniczył w rajdzie na niemiecką bazę wodnopłatowców na Nordholz (tzw. Cuxhaven
Raid). Ten nieudany atak, okupiony stratą trzech wodnosamolotów, miał przede wszystkim historyczne znaczenie. Znany jest jako "pierwsza operacja
brytyjskiego lotnictwa morskiego przeciw celom na wybrzeżu niemieckim" (J. Gozdawa-Gołębiewski & T. Wywerka-Prekurat 1994, p. 76).
---------Fiaskiem zakończyła się także próba ataku na bazę sterowców niemieckich w Tondern 4 maja 1915, w której towarzyszył mu inny transportowiec
lotniczy, HMS VINDEX.
---------Głośny stał się udział okrętu w bitwie jutlandzkiej (31 maja - 1 czerwca 1916), w czasie której wchodził w skład zespołu floty wiceadmirała Davida
Beatty'ego. Według założeń, startujące z niego wodnosamoloty miały za zadanie rozpoznawanie sił niemieckich. Pierwszego dnia bitwy kolejne historyczne
wydarzenie stało się udziałem HMS ENGADINE - o godzinie 16.00 wystartował Short 184 pilotowany przez Flight Lieutenant Fredericka S. Rutland'a z
obserwatorem G.S. Trewin'em, przeprowadzając pierwszy w dziejach bitew morskich rozpoznawczy lot aparatu cięższego od powietrza. Osiagnięte
rezultaty obserwacji nie miały jednak większego znaczenia. Samolot przesłał trzy meldunki na HMS ENGADINE, które ze znaczną zwłoką przesłano
dowództwu floty. Niski pułap chmur czynił nieużytecznym lot powyżej 300 stóp, zaś skromna ilość paliwa znacznie ograniczyła czas lotu [ A. Preston 1979 ].
Warto pamiętać, że był to jedyny samolot, który wziął udział w bitwie jutlandzkiej, zaś ciekawostką jest, że później do jego pilota przylgnęło żartobliwe
przezwisko Rutland of Jutland.
---------W drugim dniu bitwy, rankiem 1 czerwca 1916, okręt przeprowadził akcję ratowniczą usiłując doholować do brytyjskich wybrzeży ciężko uszkodzony
krążownik pancerny HMS WARRIOR. Gdy stało się jasne, że krążownika uratować się nie uda, HMS ENGADINE wziął na swój pokład jego załogę i porzucił
holowanuy okręt, który wkrótce potem zatonął.
---------W ostatnich miesiącach I wojny światowej HMS ENGADINE operował na Morzu Śródziemnym. Skreślony z listy floty w listopadzie 1919, powrócił
w grudniu do swojego właściciela, South Eastern and Chatham Railway Company. Armator ten eksploatował statek pod dotychczasową nazwą przez całe
międzywojnie. W 1941 statek sprzedano. Nowym jego właścicielem została firma filipińska Fernander Hermanos Inc., zmieniając jego nazwę na
CORREGIDOR. 17 grudnia 1941 roku u wejścia do Zatoki Manilskiej, w pobliżu wyspy Corregidor (sic!) statek ten wpadł na japońską minę i zatonął. Wraz
nim na dno poszły setki pasażerów ...
|
| |
|
|
| |
| |
|
 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
| |
|
|
|
| |
|
|
| |
|
|
|
| |
|
|
| |
|
| |
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
