HMS X-1 - brytyjski krążownik podwodny (1923). Fotografia ze zbiorów autora
The British submarine  cruiser HMS X-1 (1923). She entered service with the Royal Navy in 1925, and was abnormally large for her day.
_____________________________________________________________________
-
FACTA NAUTICA -
dr Piotr Mierzejewski, hr. Calmont
Okręty podwodne
Statki i okręty na znaczkach pocztowych i pocztówkach
Konstrukcje niemieckich krążowników podwodnych (typ U 139) z czasów I wojny światowej zainspirowały
Brytyjczyków do budowania podobnych, lecz jeszcze potężniejszych jednostek. Należały do nich pierwsze na świecie
podwodne monitory typu M oraz podwodny krążownik X-1. Ten ostatni przez pewnien czas był największym okrętem
podwodnym naświecie, póki palmy pierszeństwa nie przejął francuski
SURCOUF.

X-1 był niewątpliwie jednostką eksperymentalną. jej uzbrojenie, urządzenia kontroli ognia oraz szczególna
konstrukcja kadłuba miały umożliwić otwartą walkę artyleryjską z niszczycielami lub krążownikami pomocniczymi. Był
pierwszym okrętem podwodnym w historii, który zaopatrzony został w ASDIC. Głownym przeznaczeniem
X-1 miały być
działania krążownicze na liniach zaopatrzeniowych przewidywanego przeciwnika.

Budowę
X-1 zlecono państwowej stoczni Chatham Dockyard (hrabstwo Kent) w roku 1921. Uroczyste położenie stępki
miało miejsce 2 listopada 1921, zaś wodowanie nastąpiło 16 czerwca 1923. Okręt ukończono 23 września 1925, a do
służby w Royal Navy wprowadzono w grudniu tego samego roku.

Nieoczekiwanie istotne znaczenie dla  losów okrętu miało rozwiązanie jego napędu. Na
X 1 zamontowano dwa
wysokoprężne silniki spalinowe firmy MAN, wymontowane z niemieckiego U-Boota
U 126. Każdy z tych silników miał
moc 6000 KM (4474 kW). Ciągłe kłopoty z tymi silnikami spowodowały, że już w roku 1933 okręt został przeniesiony do
rezerwy. W 1936 skreślono go z listy floty i w następnym roku sprzedano na złom.
Dane techniczne:

Wyporność nawodna/podwodna
: 3098/3658 ton
Szybkość nawodna/podwodna: 19,5/8 węzłów
Zasięg nawodny/podwodny: ?/?
Uzbrojenie: cztery działa 132 mm (2xII), sześć wyrzutni torpedowych 533 mm
Napęd: dwa wysokoprężne silniki spalinowe MAN po 6000 KM (4474 kW), 2 silniki elektryczne (1939 kW), 2 śruby.
Długość/szerokość/zanurzenie: 110,79 m x 9,09 m x 4,80 m
Załoga: 75.
Sylwetka HMS X-1 opublikowana w Weyers Taschenbuch der Kriegsflotten 1928.
odwiedź katalog OKRĘTY PODWODNE
_______________________________________________
-
FACTA   NAUTICA -
dr Piotr Mierzejewski, hr. Calmont