| - FLOTA HANDLOWA - STATKI - OKRĘTY - WRAKI - FLOTA WOJENNA - |
 |
| USS NARWHAL (ex USS V-5) Amerykański krażownik podwodny |
| USS NARWHAL (SS-167), okręt podwodny typu V-5, uczestnik II wojny światowej na Pacyfiku. Przedwojenna pocztówka ze zbiorów autora. USS Narwhal (SS-167), ex V-5, the lead ship of the American V-5-Class or NARWHAL-Class submarines. Launched 17.12.1929. Commissioned 15.05.1930. Decommissioned 23.04.1945. Scrapped 1945. Pre-war pendant No.: N-1. She received 15 battle stars for World War II service. Pre-war postcard. Author's collection. |
USS NARWHAL (SS-167) był drugim okrętem podwodnym US Navy o tej nazwie (jego poprzednik, SS-17, wszedł do
służby w 1909 i został przemianowany na D-1 w 1911).
USS NARWHAL wybudowany został w stoczni Mare Island Naval Yard. Budowę okrętu rozpoczęto 10 maja 1927,
wodowanie miało miejsce 17 grudnia 1929, zaś podniesienie bandery US Navy 15 maja 1930. Koszt budowy kadłuba i
maszynowni wyniósł 3350000$, zaś uzbrojenia 1020000 $ (informacja Jane's Fightng Ships 1939). Zdemobilizowany
23 kwietnia 1945 i sprzedany na złom.
USS NARWHAL, obok swojego bliźniaczych USS ARGONAUT i USS NAUTILUS, był największym w historii
amerykańskim okrętem podwodnym o napędzie konwencjonalnym. Wadą jego był długi czas zanurzania się. Ponadto nie
spełniły oczekiwań silniki Diesla M.A.N., konstruowane w New York Navy Yard, które nie zdołały zapewnić mu
projektowanej szybkości nawodnej 17 węzłów - maksymalna prędkość nigdy nie przekroczyła 14 węzłów. Stąd po 10
latach służby zdecydowano się na wymianę silników. Wybór padł na wysokoprężne motory firmy Fairbanks-Morse,
które zamontowano w 1940 roku.
służby w 1909 i został przemianowany na D-1 w 1911).
USS NARWHAL wybudowany został w stoczni Mare Island Naval Yard. Budowę okrętu rozpoczęto 10 maja 1927,
wodowanie miało miejsce 17 grudnia 1929, zaś podniesienie bandery US Navy 15 maja 1930. Koszt budowy kadłuba i
maszynowni wyniósł 3350000$, zaś uzbrojenia 1020000 $ (informacja Jane's Fightng Ships 1939). Zdemobilizowany
23 kwietnia 1945 i sprzedany na złom.
USS NARWHAL, obok swojego bliźniaczych USS ARGONAUT i USS NAUTILUS, był największym w historii
amerykańskim okrętem podwodnym o napędzie konwencjonalnym. Wadą jego był długi czas zanurzania się. Ponadto nie
spełniły oczekiwań silniki Diesla M.A.N., konstruowane w New York Navy Yard, które nie zdołały zapewnić mu
projektowanej szybkości nawodnej 17 węzłów - maksymalna prędkość nigdy nie przekroczyła 14 węzłów. Stąd po 10
latach służby zdecydowano się na wymianę silników. Wybór padł na wysokoprężne motory firmy Fairbanks-Morse,
które zamontowano w 1940 roku.
|
| Charakterystyka USS NARWHAL i USS NAUTILUS wg Weyers Taschenbuch der Kriegsflotten 1943/44 |
Clay Blair (1925-1999), słynny amerykański znawca tematu, w swojej książce "Silent Victory. The US Submarine War
Against Japan" (polski przekład ukazał się w 2001 pod tytułem "Ciche zwycięstwo. Amerykańska wojna podwodna
przeciw Japonii" w tłumaczeniu Leszka Erenfeichta, Wyd. Magnum) dużo miejsca poświęcił tym okrętom. Stosowny
cytat pozwalam sobie zamieścić poniżej:
"Kiedy wady pierwszych trzech okrętów typu V wyszły na jaw, szans na ich wyelimonowanie upatrywano w
zamontowaniu potężniejszych i znacznie większych silników - a przez to w zbudowaniu jeszcze większych jednostek.
Rada zgodziła się na zamówienie trzech olbrzymich okrętów podwodnych o długości od 113 do 116 metrów i wyporności
(nawodnej!) odpowiednio 2900 i 2700 ton. Nowym jednostkom nadano z niejasnych powodów oznaczenia okrętów typu
V: V-4, V-5 i V-6, zmienione wkótce na nazwy Argonaut, Narwhal i Nautilus. Silniki dla tych okrętów zbudowała na
licencji firmy MAN stocznia marynarki w Nowym Jorku."
"Druga generacja okrętów typu V weszła do słuzby pod koniec lat dwudziestych. Były to jednostki wspaniałe, ale z
punktu widzenia celów, jakie przyświecały ich powstaniu, okazały się kolejną klapą. Silniki MAN produkcji stoczni
nowojorskiej nie osiągały założonej mocy. W dodatku mnożyły się przypadki pęknięć skrzń przekładniowych. Ani
Narwhal, ani Nautilus nie były w stanie osiągnąć zakładanej prędkości maksymalnej siedemnastu węzłów, wynikającej
z Planu Pomarańczowego. Ich prędkość krążownicza siegała zaledwie połowy wymaganej. Powoli się zanurzały, a ich
rzeczywista prędkośćpodwodna ledwie sięgała powyżej sześciu węzłów; osiem węzłów rozwijały jedynie na próbach
stoczniowych. Dla okrętu nawodnego wyposażonego w hydrolokator przedstawiały wielki, powolny i nieruchawy cel. Po
dogłębnym zapoznaniu się z nowymi okretami i ich osiągami Rada zaleciła porzucić plany włączenia okrętów podwodnych
do zespołów głównych sił bojowych floty. Jak dowiodły próby, jednostki te zbyt często ulegały awariom i nie mogły
podołać trudom dalekich przerzutów zespołów floty w ramach Planu Pomarańczowego. Używając dostępnych diesli, nie
można było osiągnąć odpowiedniego zasięgu przy jednoczesnym utrzymywaniu przez dłuższy czas prędkości
siedemnastu węzłów."
Against Japan" (polski przekład ukazał się w 2001 pod tytułem "Ciche zwycięstwo. Amerykańska wojna podwodna
przeciw Japonii" w tłumaczeniu Leszka Erenfeichta, Wyd. Magnum) dużo miejsca poświęcił tym okrętom. Stosowny
cytat pozwalam sobie zamieścić poniżej:
"Kiedy wady pierwszych trzech okrętów typu V wyszły na jaw, szans na ich wyelimonowanie upatrywano w
zamontowaniu potężniejszych i znacznie większych silników - a przez to w zbudowaniu jeszcze większych jednostek.
Rada zgodziła się na zamówienie trzech olbrzymich okrętów podwodnych o długości od 113 do 116 metrów i wyporności
(nawodnej!) odpowiednio 2900 i 2700 ton. Nowym jednostkom nadano z niejasnych powodów oznaczenia okrętów typu
V: V-4, V-5 i V-6, zmienione wkótce na nazwy Argonaut, Narwhal i Nautilus. Silniki dla tych okrętów zbudowała na
licencji firmy MAN stocznia marynarki w Nowym Jorku."
"Druga generacja okrętów typu V weszła do słuzby pod koniec lat dwudziestych. Były to jednostki wspaniałe, ale z
punktu widzenia celów, jakie przyświecały ich powstaniu, okazały się kolejną klapą. Silniki MAN produkcji stoczni
nowojorskiej nie osiągały założonej mocy. W dodatku mnożyły się przypadki pęknięć skrzń przekładniowych. Ani
Narwhal, ani Nautilus nie były w stanie osiągnąć zakładanej prędkości maksymalnej siedemnastu węzłów, wynikającej
z Planu Pomarańczowego. Ich prędkość krążownicza siegała zaledwie połowy wymaganej. Powoli się zanurzały, a ich
rzeczywista prędkośćpodwodna ledwie sięgała powyżej sześciu węzłów; osiem węzłów rozwijały jedynie na próbach
stoczniowych. Dla okrętu nawodnego wyposażonego w hydrolokator przedstawiały wielki, powolny i nieruchawy cel. Po
dogłębnym zapoznaniu się z nowymi okretami i ich osiągami Rada zaleciła porzucić plany włączenia okrętów podwodnych
do zespołów głównych sił bojowych floty. Jak dowiodły próby, jednostki te zbyt często ulegały awariom i nie mogły
podołać trudom dalekich przerzutów zespołów floty w ramach Planu Pomarańczowego. Używając dostępnych diesli, nie
można było osiągnąć odpowiedniego zasięgu przy jednoczesnym utrzymywaniu przez dłuższy czas prędkości
siedemnastu węzłów."
| USS V-5, późniejszy USS NARWHAL, wkrótce po wejściu do służby. Fotografia z 1930 roku. |
|